در دنیایی که پر از استرسهای اساسی، زندگی پرشتاب، کمالات غیرواقعی، و رنج زیانبار با ثروت مادی است، یک شیوه زندگی باستانی ژاپنی وجود دارد که میتواند همان چیزی باشد که در حال حاضر به آن نیاز داریم تا ما را نجات دهد. وابی سابی یک فلسفه ظریف است که به شیوه زندگی با ارتباطات گستردهتر اشاره دارد؛ یک سبک زندگی، که در آن ما عمیقاً با طبیعت در ارتباط هستیم و بنابراین با واقعیترین متِ درون خود ارتباط بهتری داریم. وابی سابی مفهومی است که ما را به جستجوی دائمی زیبایی در پذیرش چرخه طبیعیتر زندگی سوق میدهد. به ما یادآوری میکند که همه چیز از جمله ما و خود زندگی، ناپایدار، ناقص و گذرا هستیم. پس کمال ابدی غیرممکن است و ناپایداریهای مقطعی تنها راه است. دراین مقاله از سایت سبک زندگی و مدرسه 30nergy به معرفی چند و چون این فلسفه ژاپنی میپردازیم.
مفاهیم متعدد وابی سابی
وابی و سابی به صورت جداگانه دو مفهوم جداگانه هستند:
وابی در مورد تشخیص زیبایی در سادگی فروتنانه است. ما را دعوت میکند تا قلب خود را بگشاییم و از غرور مادی گرایی جدا شویم تا در عوض بتوانیم غنای معنوی را تجربه کنیم.
سابی به گذر زمان، نحوه رشد، پیری و زوال همه چیز و چگونگی تجلی زیبایی آن در اشیاء میپردازد و نشان میدهد که زیبایی در زیر سطح چیزی که واقعاً میبینیم، پنهان است؛ حتی در چیزی که در ابتدا شکسته میدانیم. این دو مفهوم با هم یک فلسفه کلی برای نزدیک شدن به زندگی را ایجاد میکنند: آنچه هست را بپذیرید، در لحظه حال بمانید و مراحل ساده و گذرای زندگی را درک کنید.
انبوهی از خرد در بافت این فلسفه دیرینه نهفته است. در اینجا پنج مورد از آموزههای وابی سابی آورده شده است که بهتر میتواند به شما کمک کند تا به طور کامل از مبارزات مدرن حرکت سریع، تلاش برای کمال و تعقیب بی وقفه اشکال خوشبختی سریع، فاصله بگیرید.
بیشتر بخوانید: مراقبه چیست و چگونه میتوان از آن نتیجه گرفت؟
آموزههای وابی سابی را بهتر بشناسیم
· از طریق پذیرش، آزادی را پیدا میکنید. پس از پذیرش، رشد میکنید.
«دواسانزان» یک رشته کوه کمتر شناخته شده در شمال ژاپن است. از قرن هشتم، این مکان زیارتی مقدس برای راهبان یامابوشی بوده است که در مراسم سالانه برای تولد دوباره و روشنگری برای ذهن، بدن و روح خود شرکت میکنند. فلسفه اصلی آموزش آنها را میتوان در یک کلمه خلاصه کرد، Uketamo، به معنای «من فروتنانه با قلب باز میپذیرم.»
نحوه عملکرد آن به این گونه است:
آیا در شرف از دست دادن شغل خود هستید؟ اوکتامو.
پیش بینی هوای صاف آفتابی، ناگهان به باران رگباری تغییر کرد و اکنون باید قرار فضای باز خود را لغو کنید؟ اوکتامو.
تصادف خیلی احمقانهای داشتی و حالا پای چپت شکسته و قرار است تا یک ماه آینده گچ بگیری؟ اوکتامو.
اوکتامو به معنای پذیرش از سطح تا هسته است. یامابوشی فهمیده بود که هرچه زودتر بتوانید همه چیزهای خوب و بد زندگی را بپذیرید، احساس سبکی بیشتری خواهید داشت. آنها فهمیدند که ما آزادی خود را از طریق پذیرش مییابیم و با پذیرش، مسیر رشد خود را پیدا میکنیم.
اولین آموزش فلسفه وابی سابی
اولین آموزش فلسفه وابی سابی، تمرین شکرگزاری و پذیرش است. این پذیرش به معنی تسلیم شدن نیست؛ بلکه در مورد کنار آمدن با وخامت وضعیت موجود و سپس ایفای فعالانه نقشی در تصمیم گیری اتفاقات بعدی است.
اوکتامو مرا به یاد چیزی میاندازد که رواقیون به آن Amor Fati میگفتند، عشق به سرنوشت. وابی سابی هم همین موعظه را میکند: هنگامی که شروع به پذیرفتن و کنار آمدن با جریان ناقص زندگی کنید، آرامش و آزادی خواهید یافت و در مسیر رشد قدم خواهید گذاشت.
· همه چیزها در زندگی، از جمله شما، در وضعیت ناقصی از نوسان هستید، بنابراین نه برای کمال مطلق، بلکه در عوض برای برتریهای مقطعی و منطقی تلاش کنید. اگر همه چیز در طبیعت همیشه در حال تغییر است، پس هیچ چیز نمیتواند کاملاً کامل باشد. و از آنجا که کمال یک حالت کامل است، پس هیچ چیز نمیتواند کامل باشد. از این رو، فلسفه وابی سابی به ما میآموزد که همه چیز، از جمله ما و خود زندگی، ناپایدار، ناقص هستیم. با این حال، مشکل این است که شیوههای ناقص تفکر ما اکنون درک ما را از چیستی واقعی کمال تار کرده است. کمال به معنای مطلق، وجود ندارد؛ زیرا نقص، وضعیت طبیعی زندگی است. شما در تمامیت خود هستید، همانطور که هستید. حتی اگر کامل نباشید، کافی هستید.
نقص، ماهیت واقعی اشیاء است
برای از بین بردن انگ منفی در مورد نقص، ابتدا باید آن را به عنوان «متضاد» ساختار تخیلی کمال، کاملاً رد کنیم. ما باید روایت جدیدی بنویسیم که بگوید: نقص به خطر نمیافتد. چرا که نقص، بخشی از ماهیت کائنات این جهان هستی است. و چه بسا گاهی تنها راه است!
بیشتر بدانید: ایکیگای؛ روشی برای زندگی بهتر
آموزش ایده دوم فلسفه وابی سابی
آموزش دوم فلسفه وابی سابی ساده است: نه برای کمال، بلکه برای تعالی تلاش کنید. به عبارت دیگر، به سادگی تمام تلاش خود را بکنید تا بهترین ِ خویشتن باشید؛ نه بهترینِ دیگران.
این با یکی از چهار توافقنامه “دون میگل رویز” برای دستیابی به آزادی شخصی مطابقت دارد. این توافقنامه میگوید در رابطه با اطرافیان و شریک زندگی خود سعی کنید بهترین شریکی باشید که میتوانید باشید، اما نه لزوماً کاملترین. در کار خود به دنبال رشد و خلاقیت باشید، اما نه لزوماً کاملترین. بدون انتظار دستیابی به کمال مطلق، برای بهبود شکل زندگی خود تلاش کنید. همه چیز در زندگی، از جمله خود شما، در وضعیتهای ناپایدار و گاهاً ناقصی در نوسان هستید و تغییر، تنها راه ثابت این زندگی است. همه چیز گذراست و هیچ چیز کامل نیست. به همین دلیل است که کمال مطلق، وجود ندارد و تعالی بر آن ارجحیت دارد. پس متعاقباً فلسفهی تعالی نیز در یک جمله خلاصه میشود: تلاش کنید که بهترینِ خود باشید، نه لزوماً کاملترینِ خود.
· قدردان زیبایی همه چیز باشید، به ویژه زیبایی بزرگی که در زیر سطح چیزی که به نظر میرسد شکسته، پنهان است.
شکل باستانی هنر مبتنی بر ترمیم از وابی سابی سرچشمه میگیرد که به موجب آن اشیاء شکسته را با پر کردن طلا ترمیم میکنید و به آنها عنوان «زخمهای طلایی» میدهید. این عمل به Kintsugi معروف است. به یک کاسه یا قوری فکر کنید که روی زمین افتاده است. با آن چه خواهید کرد؟ به احتمال زیاد قطعات را برمیدارید و دور میاندازید. اما نه با کینتسوگی. در اینجا تکههای سفال شکسته را به هم برمیگردانید و با طلای مایع میچسبانید. آیا این کار آن قطعات شکسته، ناگزیر ناقص، اما به نوعی زیباتر و باارزشتر را نشان نمیدهد؟
ایدهی اصلی در آموزه سوم وابی سابی
ایدهی اصلی در آموزه سوم این فلسفه ساده است: زمانهای زیادی در زندگی شما وجود خواهد داشت که احساس شکستگی خواهید کرد. اتفاقاتی رخ میدهد که شما را با زخمهای عاطفی یا فیزیکی تنها میگذارد. در این شرایط، زیر سایه خودت پنهان نشو! نور خودت را با تاریکی ابر کم نکن! در عوض، بگذار آن زخمها با طلا دوباره ترسیم و به زیبایی، تصویر شوند!
· آهستگی و سادگی، تنها راه برای تجربه احساس لذت از معنای زنده بودن است.
شاید تعجب کنید، اما چگونه میتوانید زیبایی زیر سطوح را ببینید؟ چگونه میتوانید زیبایی را در زندگی روزمره پیدا کنید، در حالی که همه چیز تاریک و مبهم به نظر میرسد؟
آموزه چهارم فلسفه وابی سابی
پاسخ به این سؤالات در آموزه چهارم فلسفه نهفته است: زندگی خود را آهسته و ساده کنید. در غیر این صورت، با عجله از آن عبور میکنید، به پایان میرسید و متعجب میشوید. زندگی چه بود؟ این آموزش بسیار ساده است، اما پیامدهای آنی و بلند مدت آن عمیق است.
ساده کردن زندگی، پادزهری برای زندگی پیچیده است. در هر لحظه از زمان، به محض اینکه به دنبال تغییر چیزی در زندگی خود هستید، بارها و بارها متوجه خواهید شد که اولین قدم این نیست که بپرسید چه چیزی را باید اضافه کنم؟ بلکه سوال اصلی این است که چه چیزی را نیاز دارم حذف کنم؟» وقتی میخواهید به خانه جدیدی نقل مکان کنید، چیزهای قدیمی را دور میاندازید. وقتی در حال بودجه بندی هستید، هزینههای بیهوده را کنار میگذارید. وقتی وارد یک رابطه جدید میشوید، متعجب میشوید که چه عادتهایی را باید رها کنم تا بتوانم این شخص را وارد زندگیام کنم؟ بینظمی، بخشی جدایی ناپذیر از سفر به سمت رشد و تغییر است. رها ساختن چیزی که دیگر به شما خدمت نمیکند و به درد شما نمیخورد، عین تعالی است. اینگونه است که جایی برای آنچه به دردتان میخورد، باز میکنید.
آموزه پنجم فلسفه وابی سابی
آموزه پنجم، شاد بودن است. شاد بودن یعنی دقیقاً در جایی که هستید با همه چیزهایی که از قبل دارید، خوشحال باشید. جامعه امروزی در یافتن شادی وسواس دارد. راستش خیلی از ما ها قربانی این قضیه بودهایم. بخش قابل توجهی از زندگی جوانی را صرف دنبال کردن چیزهای بزرگ بعدی کردیم، مثلاً کار بزرگ بعدی، استارتاپ بزرگ بعدی، حرکت بزرگ بعدی… و هر بار که برای رسیدن به جایی که فکر میکردیم میخواهیم، بیش از حد کار کردهایم و در نهایت، این موج پوچی ما را فرا میگرفت. این موج ناامیدی همان چیزی است که روانشناسی مثبت هاروارد، آن را به اشتباه، «توهم» معرفی کرد. فکر میکردیم وقتی به هدفمان یا به مقصد رسیدیم، به خوشبختی پایدار دست خواهیم یافت. اما البته، همیشه اینطور نیست، زیرا هدف گذاری اجباری منجر به شادی نمیشود، بلکه منجر به یک بازی بیفکر و استرس زا میشود.
وابی سابی؛ مسیری برای ساختن آرامش
به زبان ساده، وابی سابی به شما اجازه میدهد خودتان باشید. شما را تشویق میکند تا بهترین کار خود را انجام دهید. به شما میگوید که به دنبال یک هدف دست نیافتنی کمال گرایانه، خود را بیمار نکنید. به آرامی به شما کمک میکند تا آرام شوید، سرعت خود را کم کنید و از زندگی خود لذت ببرید. و به شما نشان میدهد که زیبایی را میتوان یافت.
پرسشهای پرتکرار در زمینه وابی سابی
مفهوم وابی سابی چیست؟
یک مفهوم زیباشناختی ژاپنی که زیبایی و آرامش را در اشیاء، مناظر، طرحها و غیره مییابد که ساده، ناقص و ناپایدار هستند: این فلسفه وابی سابی است که از لکهدار شدن کاسه نقرهای باستانی و ناهموارهای قدیمی لذت میبرد.
سه اصل وابی سابی چیست؟
وابی سابی با الهام گرفتن از آموزههای بودایی در سه نشانه وجود یعنی پوچی، رنج و ناپایداری، ما را تشویق میکند که زیبایی را در سادگی، اصالت و نقص تشخیص دهیم.
بهترین نمونه وابی سابی چیست؟
یک نمونه عالی از وابی سابی، کینتسوگی است، تمرینی که سرامیکهای شکسته را با لاک طلایی ثابت میکند تا الگوهای زیبا و پیچیدهای ایجاد کند. در حالی که بسیاری از ما ممکن است یک کاسه شکسته را چیزی برای دور انداختن بدانیم. کینتسوگی آسیب را جشن میگیرد و تَرَکهای روح را به عنوان بخش مهمی از تاریخ آن شیء، زیبا میکند.