رشد کودک یک حوزه مهم در مطالعه روانشناختی است. مطالعه رشد کودک به ما کمک می‌کند تا نقاط عطف رشد جسمی، شناختی و اجتماعی را شناسایی کنیم که کودکان باید به آنها برسند. وقتی کودکی این نقاط عطف رشد را برآورده نمی‌کند، نشانه‌ای است تا در صورت لزوم مداخلات پزشکی را آغاز کنیم. سه حوزه اصلی برای تمرکز روانشناسان در هنگام مطالعه روانشناسی رشد کودک وجود دارد. این سه حوزه عبارت‌اند از فیزیکی، شناختی و اجتماعی است. در این مقاله از سینرژی به بررسی رشد کودک از نظر روانشناسی می‌پردازیم.
تشریح انواع رشد کودک از نظر روانشناسی؛ تاثیر بلوغ بر روی رشد!
رشد فیزیکی به بلوغ می‌نگرد. بلوغ، فرآیند رشد کودک بر اساس بیولوژی آنها است و بر تأثیرات بیرونی تمرکز نمی‌کند. رشد شناختی بر این تمرکز دارد که چگونه مغز کودک فعالیت‌های ذهنی مانند تفکر، صحبت کردن و به خاطر سپردن را توسعه می‌دهد. رشد اجتماعی به چگونگی تأثیر روابط و عوامل محیطی کودک بر رشد و سلامت عاطفی او می‌پردازد.
مراحل رشد کودکی؛ بررسی انواع رشد در کودکان!
اکثر مردم سه مرحله اصلی در رشد کودک را برمی‌شمارند. این مراحل به سه دسته اوایل کودکی، اواسط کودکی و نوجوانی تقسیم‌بندی می‌شود. هر مرحله نشان‌دهنده عناصر مختلفی از نقاط عطف رشد است که کودکان باید به آنها برسند. این نقاط عطف رشد جسمی، شناختی و اجتماعی هستند.
مراحل رشد فیزیکی؛ اهمیت مراحل رشد جسمانی!
می‌دانیم که تمرکز فیزیکی رشد کودک بر ایده بلوغ استوار است. بلوغ زمانی است که روانشناسان به رشد مغز و بدن به عنوان یک توالی بیولوژیکی طبیعی نگاه می‌کنند. در حالی که تحقیقات در مورد رشد فیزیکی کودک ممکن است در نهایت به پزشکان اطفال واگذار شود، درک این توالی برای روانشناسان هنگام بررسی فرآیند بلوغ مغز کودک مهم است. جسم یک جزء بزرگ از نقاط عطف رشد دوران کودکی است. رشد مغز، توسعه حرکتی، بلوغ مغز از مراحل اصلی رشد جسمانی کودک به شمار می‌آیند.
بیشتر بخوانید: سلامت روان کودکان چیست؟
بلوغ مغز؛ از قبل تولد تا بزرگسالی!
بلوغ مغز فرآیندی است که از مرحله قبل از تولد تا بزرگسالی ادامه دارد. بلوغ مغزی در اوایل دوران کودکی یک نوزاد تازه متولد شده را از نوزادان غریزه‌محور که فقط برداشت‌های ناخودآگاه دارند، به افرادی در حال ایجاد و ذخیره حافظه آگاهانه تبدیل می‌کند. در واقع بلوغ مغز در رشد کودکان بسیار مهم است.
رشد مغز در دوران کودکی؛ رشد شبکه‌های عصبی!
وقتی به دنیا می‌آیید، تقریباً تمام سلول‌ها فعال هستند. شبکه‌های عصبی شروع به رشد می‌کنند. آنها به مغز شما کمک می‌کنند تا به بدن شما بگوید چگونه غذا بخورد، راه برود، بنشیند و بایستد. اندازه مغز نوزادان در سال‌های اولیه کودکی به سرعت افزایش می‌یابد. آنها به انرژی کافی برای توسعه بخش‌هایی از مغز نیاز دارند که منجر به تغییرات فیزیکی و شناختی می‌شود.
رشد حرکتی در دوران کودکی به چه صورتی است؟
انسان‌ها مهارت‌های حرکتی را به ترتیب توسعه می‌دهند. رشد حرکتی ممکن است بسته به فرد متفاوت واقع شود. مهارت‌های حرکتی بر روی یکدیگر ساخته می‌شوند و با اتصال نورون‌های مغز ما توسعه می‌یابند. به راحتی می‌توان دید که چگونه رشد مغز به طور مستقیم با رشد مهارت‌های حرکتی مرتبط است.
کودکان ابتدا غلت می‌زنند، سپس می‌نشینند، می‌خزند، می‌ایستند و در نهایت راه می‌روند. در حالی که سن دقیق این مهارت‌های اولیه می‌تواند تا حدودی تحت‌تاثیر فرهنگ، فرزندپروری و سایر عوامل محیطی قرار گیرد. غیرممکن است که کودکی را به راه رفتن هدایت کنیم که هنوز نمی‌تواند بایستد.
بیشتر بدانید: کوچینگ برای کودکان؛ جامعه‌ای پرنشاط با کودکانی سالم!
مراحل رشد شناختی؛ نظریه پیاژه!
نظریه رشد شناختی پیاژه در روانشناسی جایگاه ویژه‌ای دارد. مهم‌ترین تأثیر این نظریه تغییر روش‌های آموزشی و تربیتی است. پیش از این نظریه، کودکان مانند لوحی خالی بودند که بزرگ‌سالان باید بسیاری از مسائل را به آنها آموزش می‌دادند. اما نظریه پیاژه کودکان را نه دریافت‌کننده دانش، بلکه سازنده آن معرفی می‌کند. ژان پیاژه روانشناس سوئیسی سه مرحله رشد شناختی را برای کودک در نظر می گیرد که در بخش بعدی برای شما شرح می‌دهیم:
1. ساختارگرایی؛ نوزادان 0-2 سال!
به گفته پیاژه، نوزادان 0-2 ساله در مرحله حسی حرکتی رشد اولیه کودکی هستند. این بدان معنا است که درک آنها از جهان، مبتنی بر ورودی حسی است. دیدن، شنیدن، لمس کردن، و غیره. نوزادان خردسال در این مرحله فقط بر لحظه حال متمرکز هستند. همانطور که نوزادان رشد می‌کنند، تقویت حافظه در مورد اشیاء و افراد آغاز می‌شود. این عامل شروع ماندگاری شی است.
2. سازگاری؛ کودکان 2-6 سال!
کودکان 2-6 ساله در مرحله قبل از عمل جراحی رشد کودک هستند. مرحله قبل از عملیات، زمانی است که کودک شروع به استفاده از زبان و تصاویر برای شناسایی اشیا می‌کند. اگرچه کودک می‌تواند در این سن شروع به شناسایی مفاهیم و وظایف کند، اما پیاژه پیشنهاد می‌کند که هنوز برای درک یک مفهوم و معکوس کردن آن بسیار کوچک است.
3. تعادل؛ کودکان 12 ساله به بالا!
از سن 12 سالگی، کودک در مرحله عملیاتی رسمی رشد کودکی است. ادراکات از حالت انضمامی و تجربی به انتزاعی تبدیل می‌شوند. این بدان معناست که کودک مهارت‌های پردازش موقعیت‌های فرضی را توسعه می‌دهد و شروع به شکل‌گیری مهارت‌های استدلال انتزاعی‌تر می‌کند.
مراحل رشد اجتماعی؛ نظریه اریکسون!
دلبستگی پیوند عاطفی بین کودک و مراقب است. دلبستگی یکی از مهم‌ترین جنبه‌های رشد اجتماعی در دوران کودکی تلقی می‌شود. توجه به سبک دلبستگی کودک، راهی عالی برای ارزیابی رشد اجتماعی در اوایل کودکی آنها است. همچنین می‌تواند تأثیر زیادی بر تعاملات و وابستگی‌ها در طول زندگی بگذارد. اریک اریکسون، روانشناس آلمانی-آمریکایی، علاوه بر دلبستگی، هشت مرحله از رشد روانی اجتماعی را شناسایی کرد که چهار مرحله آن در دوران کودکی است. اعتماد در مقابل بی اعتمادی، خودمختاری در مقابل شرم و شک، ابتکار در مقابل احساس گناه، صنعت در مقابل حقارت از چهار مرحله اصلی اریکسون در زمان کودکی است.
مرحله اعتماد در مقابل بی اعتمادی؛ اعتماد نوزاد به مراقبان!
این مرحله از رشد کودک به این بستگی دارد که نوزادان یاد بگیرند برای برآورده کردن نیازهای خود به مراقبان خود اعتماد کنند. هر حس اعتمادی که در دوران نوزادی و اوایل کودکی ایجاد کنیم، می‌تواند بر حس اعتماد ما در آینده، حتی در بزرگسالی تأثیر زیادی بگذارد.
مرحله خودمختاری در مقابل شرم و شک؛ مربوط به دوران اولیه کودکی!
این مرحله از رشد کودک تماماً مربوط به دوران اولیه کودکی است. کودکان نوپا برای اولین بار در حال کشف استقلال هستند. این زمانی است که می‌شنوید کودکان نوپا شروع به گفتن “نه” می‌کنند. کشمکش در این مرحله برای کودکان نوپا این است که یاد بگیرند که بحران‌های خود را کنترل کنند.
مرحله ابتکار در مقابل احساس گناه؛ مرحله کاوش کودک!
در این مرحله کودکان شروع به زیر سوال بردن و کنجکاوی در مورد دنیای اطراف خود می‌کنند. وقتی به کودک اجازه داده شود که یاد بگیرد، کاوش و سؤال کند، می‌تواند پایه‌ای سالم برای جستجوی پاسخ در اوایل کودکی برای خود آینده‌اش نیز بسازد. این مرحله بسیار مهم است و باید مراقبان و والدین بتوانند از فرزند خود به درستی مراقبت کنند.
سبک‌های فرزندپروری؛ سه سبک اصلی فرزندپروری!
نحوه تعامل والدین و مراقبان با نوزادان و کودکان می‌تواند بر دلبستگی آنها تأثیر بگذارد. برای والدین مهم است که مهارت‌های فرزندپروری خود را در هنگام یادگیری نحوه کمک به فرزندشان برای رسیدن به نقاط عطف رشد، توسعه دهند. سه سبک اصلی فرزندپروری وجود دارد:
- اقتدارگرا: این سبک مبتنی بر مجموعه‌ای سختگیرانه از استانداردها با مجازات‌های مشابه است. این سبک به جای تشویق به بحث یا تفاوت‌های ظریف در رفتار، بر جستجوی اطاعت تمرکز دارد.
- مجاز: این سبک بر اساس فقدان قوانین واضح، دائما در حال تغییر است. همچنین این موضوع اغلب با فقدان نظم و انضباط معنادار برای کودک همراه خواهد بود.
- معتبر: این سبک بر اساس قوانین یا دستورالعمل‌های ثابتی که برای مرحله رشد کودک منطقی است و روش صحیح تربیت را در پیش می‌گیرد.
به طور کلی، آنچه شخصیت ما را می‌سازد، ترکیبی از طبیعت و پرورش است. رشد فیزیکی، شناختی و اجتماعی کودک تحت تأثیر توالی ژن و همچنین تأثیر محیطی است.
دلایل اهمیت مراحل رشد کودک از نظر روانشناسی در مجموعه سینرژی!
در این مقاله به دسته‌بندی مراحل رشد کودک از نظر روانشناسی پرداختیم. مراحل رشد کودک بسیار مهم است که والدین و مراقبان باید بهترین عملکرد را از خود نشان دهند. در هر زمانی از رشد کودک، والدین وظیفه دارند تا کودک را همراهی کنند. این مطالب برای شما این امکان را فراهم می‌کند تا با رشد کودک بیشتر آشنا شوید و اطلاعات خود را افزایش دهید. برای اطلاعاتی بیشتر بهتر است با متخصصانی در این حوزه مشورت کنید.
مجموعه سینرژی با مدریتی جناب آقای حسین قریب گرکانی با تلفیق سه ابزار کوچینگ، منتورینگ و ذهن آگاهی به خدمات مشاوره‌ای و آموزشی می‌پردازد. سینرژی با هدف آگاه‌سازی جمعی و تولید محتوایی درست و استاندارد در زمینه توسعه فردی و سبک زندگی عموم مردم جامعه است. در تیم سینرژی محفلی صمیمی با گروه سنی آزاد بنا کرده‌ایم تا با مفاهیم توسعه فردی و هم‌افزایی دانش به نتایج شگفت‌انگیزی در سبک زندگی افراد دست یابیم.
شما می‌توانید از طریق راه‌های ارتباطی زیر برای رزرو وقت مشاوره آنلاین یا حضوری، ثبت نام و عضورت در باشگاه سینرژی خرید کتاب کنترل هیولای درون، شرکت در تورهای توسعه فردی و غیره با کارشناسان ما ارتباط برقرار کنید.
- شماره تلفن: 09909777798
- ارسال پیام به تلگرام 09909777798 با آی دی: Synergyscchool@
- پیج اینستاگرام سینرژی با آدرس: school@
- و گروه تلگرامی باشگاه سینرژی با آدرس: club30
لازم به توجه است که کارشناسان مجموعه سینرژی از ساعت 8 صبح تا 5 بعدازظهر پاسخگوی شما هستند.
پرسش‌های پرتکرار در زمینه مراحل رشد روانشناسی کودک:
مراحل روانشناسی دوران کودکی چیست؟
روانشناسی کودک نه تنها به چگونگی رشد فیزیکی کودکان می‌پردازد، بلکه به دنبال درک بهتر رشد ذهنی، عاطفی و اجتماعی آنها نیز هست. روانشناسی کودکان پنج مرحله رشد کودک را شامل می‌شود: نوزادی، نوپا، پیش دبستانی و سن مدرسه.
رشد از نظر روانشناسی چیست؟
رشد روانی، رشد توانایی‌ها و عملکردهای شناختی، عاطفی، فکری و اجتماعی انسان‌ها در طول یک دوره زندگی عادی، از دوران نوزادی تا پیری. این موضوع رشته‌ای است که به عنوان روانشناسی رشد شناخته می‌شود.
نمونه ای از روانشناسی کودک چیست؟
کودکان از تعامل با دیگران به خصوص والدین خود یاد می‌گیرند. به عنوان مثال، بازتولید احساساتی که دیگران بیان می کنند بخشی از آن است. کپی کردن حالات چهره یکی از نقاط عطف بزرگ در رشد اجتماعی کودک است.