تحلیل رفتار متقابل چیست؟ در حالی که بسیاری از مردم در طول تاریخ به تحلیل رفتار کاربردی به عنوان شاخه‌ای از روانشناسی می‌نگرند، این دو رشته دیدگاه‌های اساسی متفاوت و متضادی را برای توضیح تنوع در رفتار انسانی دارند. تحلیلگران رفتار به دنبال شناسایی این هستند که چگونه تغییرات در محیط که به عنوان تابعی از یک رفتار رخ می‌دهد، با وقوع یا عدم وقوع آن رفتار در آینده مرتبط است. به دنبال شناسایی روابط عملکردی بین این دو متغیر (رفتار و پیامدهای آن) است. تجزیه و تحلیل رفتار با استفاده از پارادایم یادگیری عامل انجام می‌شود. این معمولاً به عنوان ABC یا پیشین – رفتار – نتیجه توصیف می شود. نسخه‌ی صحیح تر از نظر فنی، پارادایم محرک – پاسخ – پیامد (SRC) است. در واقع می‌توان گفت تحلیل رفتار متقابل در محیط (تحلیل رفتار) اتفاق می‌افتد و در مقابل روانشناسی درون ذهن را می‌کاود. در این مقاله از سایت 30nerguy درباره‌ی تحلیل رفتار متقابل سخن خواهیم گفت.
تحلیل رفتار متقابل چیست؟ انواع و گونه‌های مشابه
تحلیل رفتار عبارت است از «بررسی تجربی متغیرهایی که بر رفتار هر موجود زنده تأثیر می‌گذارند» . اغلب مردم، آن را به جای یکدیگر با تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی استفاده می‌کنند. در حالی که آن‌ها مترادف نیستند. سه شاخه از علم تحلیل رفتار وجود دارد:
- رفتارگرایی
- تحلیل تجربی رفتار (EAB)
- تحلیل رفتار کاربردی (ABA)
بنابراین ABA یکی از شاخه‌های علم تحلیل رفتار است. علاوه بر این سه شاخه از این علم، تمرکز بر روی تمرین با هدایت تحلیل رفتار نیز وجود دارد.
تحلیل رفتار دارای چهار شاخه‌ی مختلف است:
تفاوت اصلی بین EAB و ABA چیست؟
تجزیه و تحلیل تجربی رفتار (EAB)، که بر تحقیق روی فرآیندها و اصول اساسی تمرکز دارد. تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی (ABA)، که بر روی به کارگیری اصول اساسی برای حل مشکلات اجتماعی در حین ارزیابی سیستماتیک این کاربردها تمرکز دارد.
بیشتر بخوانید: کوچینگ چیست؟
تحلیل رفتار متقابل چگونه عمل می‌کند؟
به طور کلی، تجزیه و تحلیل رفتار، زمانی که به توصیف چرایی رفتار ما می‌رسد، به حالات ذهنی یا افکار درونی نمی‌پردازد. به جای تمرکز بر «ذهن»، تحلیلگران رفتار به رفتارها، یا به عبارت دیگر، کاری که ما انجام می‌دهیم، به عنوان پیامد چیزهایی که قبلاً اتفاق افتاده است، نگاه می‌کنند. به زبان ساده، زمانی که عواقب آن خوشایند باشد، کارها را تکرار خواهیم کرد و زمانی که عواقب ناخوشایند باشد، از انجام کارها دست خواهیم کشید.
تجزیه و تحلیل رفتار، همانطور که نشان می‌دهد، بر درمان مشکلات رفتاری تمرکز دارد. تجزیه و تحلیل عملکردی، جمع‌آوری داده‌ها برای ایجاد روندها و سپس یک برنامه‌ی مداخله یا طرح‌بندی که از اشکال مختلف یادگیری استفاده می‌کند.
از ABA برای کمک به بهبود مهارت‌های اجتماعی و رفتاری استفاده می‌شود. این برنامه، شامل درس‌هایی است که به ساده‌ترین شکل‌های خود مانند:
- مدل سازی
- سیستم ارتباط تبادل تصویر
- سیستم‌های تقویتی
وجود دارند. این روش، به طور گسترده به ویژه برای کودکانی که در این طیف قرار دارند، استفاده می‌شود تا به آن‌ها کمک کند تا برخی از تجزیه و تحلیل وظایف اساسی مانند لباس پوشیدن، خوردن یک وعده‌ی غذایی، مسواک زدن یا شانه کردن موهای خود را توسعه دهند. این روش‌ها را می‌توان به راحتی به محیط‌های مختلفی مانند خانه، مدرسه و خدمات اجتماعی منتقل کرد.
تفاوت اصلی روانشناسی با تحلیل رفتار کاربردی
روانشناسی بر ذهن تمرکز دارد. روانشناسی به عنوان یک رشته، تا حد زیادی توضیحات درونی (ویژگی‌های شخصیتی، نیروهای واسطه و سایر ساختارهای مغز و غیره) را توضیح می‌دهد که تفاوت‌ها در رفتار انسان را بررسی خواهد کرد. روانشناسی به دنبال توضیح تنوع رفتاری با توسل به علل درونی است که معمولاً در درون ذهن دیده می‌شوند .
یک روانشناس را می توان در محیط های یادگیری مانند مدارس و سایر موسسات آموزشی مشاهده کرد. درمان مبتنی بر عملکردهای روانشناسی، بر روی فرد و پیشینه‌ی او متمرکز است. این نوع درمان برای بهبود زندگی کودکان و خانواده‌ها مبتنی بر تحقیقات است. به طور خلاصه، تفاوت را می‌توان به صورت زیر بیان کرد:
در محیط (تحلیل رفتار) در مقابل درون ذهن (روانشناسی).
بیشتر بدانید: کوچینگ در روانشناسی
روش ABA از زیرشاخه‌های تحلیل رفتار متقابل
تحلیل رفتار کاربردی (ABA) درمانی مبتنی بر علم یادگیری و رفتار است.
این نوع از تحلیل رفتار به ما کمک می‌کند تا بفهمیم:
· رفتار چگونه کار می‌کند؟
· رفتار چگونه تحت تأثیر محیط قرار می‌گیرد؟
· یادگیری چگونه صورت می‌گیرد؟
تحلیل رفتار متقابل، درک ما از نحوه‌ی عملکرد رفتار را در موقعیت‌های واقعی اعمال می‌کند. هدف، افزایش رفتارهای مفید و کاهش رفتارهای مضر یا تأثیرگذار بر یادگیری است.
برنامه‌های تحلیلی رفتار متقابل می‌تواند کمک کند:
- اراتقاء مهارت‌های زبانی و ارتباطی
- بهبود توجه، تمرکز، مهارت‌های اجتماعی، حافظه و تحصیلات
- کاهش رفتارهای مشکل‌ساز
روش‌های تحلیل رفتار، ده‌ها سال است که مورد استفاده و مطالعه قرار گرفته است. آن‌ها به بسیاری از زبان‌آموزان کمک کرده‌اند تا مهارت‌های مختلفی کسب کنند؛ از سبک زندگی سالم‌تر تا یادگیری یک زبان جدید. درمانگران از دهه 1960 از این روش‌ها برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم و اختلالات رشدی مرتبط استفاده کرده‌اند.
تحلیل کاربردی رفتار و شباهت‌های روانشناسی
گرچه تحلیل رفتار کاربردی بر رفتار و روانشناسی بر ذهن فرد تمرکز دارد، اما شباهت‌هایی میان آن‌ها وجود دارد. هر دوی آن‌ها تعهدی استوار و تمایلی عمیق برای کمک به دیگران دارند. هر دوی آن‌ها باید توانایی شنیداری عالی و مهارت‌های ارتباطی قوی داشته باشند. این دو حرفه به دلیل تعامل با کودکان و همچنین بزرگسالان باید همدل، دوستانه و قابل اعتماد باشند. نتیجه‌ی نهایی هر دوی آن‌ها شناسایی مشکلات و توسعه‌ی راه حل است.
پرسش‌های پرتکرار درباره تحلیل رفتار متقابل
چند نوع تحلیل رفتار متقابل داریم؟
- تحلیل مفهومی رفتار که به مسائل فلسفی، نظری، تاریخی و روش‌شناختی می‌پردازد.
- تجزیه و تحلیل تجربی رفتار (EAB)، که به تحقیق بر روی فرآیندها و اصول اساسی تمرکز دارد.
- تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی (ABA)، که بر روی به کارگیری اصول اساسی برای حل مسائل با اهمیت اجتماعی در حین ارزیابی سیستماتیک این کاربردها تمرکز دارد.
- ارائه‌ی خدمات تحلیلی رفتار، که بر تمرین و مشاوره‌ی حرفه‌ای تمرکز دارد.
آیا بین ABA و تحلیل رفتار تفاوتی وجود دارد؟
تجزیه و تحلیل رفتار کاربردی، به عنوان ABA شناخته می‌شود، که یک رویکرد علمی برای کمک به مردم برای بهبود زندگی خود است. تحلیل رفتار کاربردی به عنوان یک مداخله‌ی مبتنی بر شواهد برای کودکان مبتلا به ASD (اختلال طیف اوتیسم) به خوبی شناخته شده است.
چند نوع رفتار وجود دارد؟
روانشناسان طیفی از رفتارها را شناسایی کرده‌اند که در طول زمان، به انواع مختلفی از رفتارها دسته‌بندی شده‌اند. برخی از انواع رایج رفتارها عبارتند از: رفتارهای آشکار، پنهان، آگاهانه، ناخودآگاه، غیرمنطقی عقلانی، ارادی و غیر ارادی.