شناخت انواع آسیبهای اجتماعی و راههای پیشگیری از آن برای همه گروههای مردمی و دولتها مهم و حیاتی است. زیرا که جامعه امروزی به شدت درگیر آسیبهای گوناگون اجتماعی شده و باید برای آن چارهای بیندیشد. در این مقاله ازمجله 30nergy به بررسی آسیبهای اجتماعی از جنبه های گوناگون میپردازیم. پس تا انتها با ما همراه باشید.
تعریف آسیب اجتماعی
آسیبهای اجتماعی به دستهای از نابسامانیها و ناهنجاریهای رفتاری افراد یک جامعه چه بهصورت فردی و یا جمعی اطلاق میشوند که ریشه در بینظمیها، کژ کارکردیهای پدیدههای اجتماعی و پیامدهای نامطلوب آنها دارد. این آسیبها غالباً باعث رنجش روانی، جسمی و مادی اقشار خاص و آسیبپذیر جامعه میشوند. همچنین میتوان گفت که به هر نوع عمل فردی یا جمعی گفته میشود كه در راستای اصول اخلاقی و قواعد عام یا غیررسمی جامعه قرار نمیگیرد. درنتیجه با منع قانونی و یا قبح اخلاقی و اجتماعی روبهرو میگردد.
گونههای آسیب اجتماعی
عوامل ظهور آسیبهای اجتماعی زیاد است. از سوی دیگر گونههای آسیب اجتماعی نیز بسیار است. برخی از انواع آسیبهای اجتماعی شامل موارد زیر است:
- آسیبهای اجتماعی دانش آموزان
- آسیب اجتماعی فضای مجازی
- آسیب اجتماعی (بزهکاری)
- آسیب اجتماعی اعتیاد
- آسیب اجتماعی طلاق
- آسیب اجتماعی بیکاری
- آسیب اجتماعی خودکشی
- آسیب اجتماعی نوجوانان
بسیاری از چالشهای جامعه منشأ بروز آسیبهای اجتماعی میشود. مواردی همچون بهزیستی روانی، مباحث مالی و اقتصادی در جامعه و وجود اختلافات طبقاتی باعث ظهور آسیبهای اجتماعی در جامعه میشود.
بیشتر بخوانید: برای مدیریت خشم چه کار کنم؟
چرا آسیب های اجتماعی پدید میآید؟
مطالعات انجامشده در ارتباط با آسیبهای اجتماعی، عواملی مانند عدم توازن اقتصادی، بیکاری، تورم، فقر و غیره را منشأ بسیاری از انحرافات اجتماعی قلمداد نمودهاند. در ادامه برخی از عوامل اثرگذار بر ایجاد آسیب اجتماعی را لیست کرده و بررسی میکنیم.
عدم توازن اقتصادی
اختلافات طبقاتی هر جامعه، افراد را در موقعیتهایی قرار میدهند که نمیتوانند نقشهای اجتماعی مناسب خود را بیابند. این امیر موجب اختلاف در هنجارهای اجتماعی میشود. درنتیجه، ستیزه هنجارهای اجتماعی، تفاوت معیارها را به وجود میآورد. عدم تعهد به معیارها و تردید در اصالت آنها، عدم پایبندی به قوانین را ایجاد میکند که این بهنوبه خود تضادهای اجتماعی را افزایش میدهد. درون این تضاد، کشش به سمت انحرافات اجتماعی وجود دارد.
فقر و درآمد کم خانواده
مطالعات علمی نشان دادهشده است که فقر مبنا و اساس انحرافات اجتماعی است. از آنجاییکه بیشتر مجرمین، معتادین به مواد مخدر و الکل، مبتلایان به امراض روانی و اشخاصی که اقدام به خودکشی مینمایند، از طبقات پایین اجتماعی بودهاند در عصر حاضر از فقر بهعنوان عامل عمده انحرافات اخلاقی یادشده است. ارتکاب جرائم طبقات فقیر از شکافی که بین خواستههای جوانان آن طبقه با آنچه در دسترس آنهاست، سرچشمه میگیرد. عمدهترین علت انحرافات اخلاقی طبقه فقیر نتیجه فشارهای حاصله از شکست در رسیدن به هدفهای معین است.
بیکاری گسترده در جامعه
بیکاری بهعنوان یک مسئله اجتماعی زمینه مساعدی برای انحرافات اجتماعی است. افراد بیکار بیشترین اوقات خود را در اماکن عمومی ازجمله پارکها میگذرانند. اینگونه اماکن، بهترین و مناسبتترین مکان برای کشش به سمت انحرافات اجتماعی ازجمله اعتیاد است.
بیشتر بدانید: تغییر چیست و چگونه رخ میدهد؟
افزایش رشد صنعت در جامعه
اگر در جامعهای رشد صنعت بهسرعت افزایش یابد و درآمد ناشی از آن صنعت بهطور عادلانه توزیع نگردد، امکان وقوع سه اتفاق وجود دارد:
- اولاً کارکنان برای اداره زندگی خود مجبور میشوند ساعات بیشتری را به کار مشغول شوند. این امر بهنوبه خود موجب خستگی جسمی و روحی در افراد میشود.
- ثانیاً مشکل ترافیک در شهرهای بزرگ منجر به خستگی ناشی از کار در افراد شده درنتیجه والدین قدرت تربیت و سرپرستی فرزندانشان را نخواهند داشت. بیتوجهی نسبت به پرورش کودکان و نوجوانان به گرایش آنان به سمت انحرافات اجتماعی از قبیل اعتیاد و سرقت کمک خواهد کرد.
- ثالثاً رشد شهرها باعث افزایش فاصله و شکاف طبقاتی شده و این خودبهخود باعث میشود برقراری ارتباط با دوستان و خویشاوندان کمتر شده و زمینه برای ایجاد انحرافات اجتماعی فراهم شود.
اگر در جامعه صنعتی برای تفریح و گذراندن اوقات بیکاری مردم از طرف دولت برای استفاده از اوقات فراغت، برنامهریزیهای اجتماعی نشده باشد، زمینه مساعدی برای گرایش به انحرافات اجتماعی فراهم میشود.
اختلافات اساسی پدر و مادر
اختلافات زناشویی و نزاع بین پدر و مادر باعث میشود محیط خانواده برای تربیت فرزندان، ناامن و نامناسب شود. وقتی خانواده کانون و محیط مناسبی برای زندگی نباشد، انسان سعی میکند بیشترین اوقات خود را در خارج از خانواده بگذراند. این کار ارتباط فرزندان با افراد مجرم را فراهم کرده و برای فرار از این واقعیت تلخ، فرد را بهسوی اعتیاد و دیگر انحرافات اجتماعی فرامیخواند. هرچقدر ستیزههای خانوادگی بیشتر باشد، احتمال کشش بهطرف انحرافات اجتماعی بیشتر است.
نوع تربیت فرزندان
مطالعات و تحقیقات نشان میدهد که رفتارهای کودکان و نوجوانان با شیوههای تربیتی والدین رابطه مستقیم و تنگاتنگ دارد. شیوههای تربیتی والدین میبایست با سطح نیازها و خواستههای مختلف فرزندان و همچنین با متدهای تربیتی صحیح هماهنگ باشد. چنانچه والدین از شیوههای تربیتی مبتنی بر اصول صحیح استفاده نمایند، نتیجه مطلوب در رفتار فرزندان منعکس خواهد شد.
ناآگاهی والدین از شیوه تربیتی درست
مطالعات نشان میدهد کسانی که محروم از تحصیلات بوده و بینش صحیح نسبت به جامعه و تربیت نداشته باشند، امکان فریب خوردن و انعطافپذیری آنها برای ارتکاب به کارهای انحرافی و برخلاف قانون بیشتر است. چون تخصص و آگاهی ندارند، نمیتوانند از طریق عادی، زندگی خود را تأمین کنند. به همین دلیل است که جامعهشناسی یکی از راههای پیشگیری از جرائم را عدالت آموزشی میداند.
چگونه باید آسیب های اجتماعی را کنترل کرد؟
حمایت از آسیب دیدگان اجتماعی نیز به سیاستهای اجتماعی مربوط است. در این مورد نیز وقتی حمایت از آسیب دیدگان بهطور کامل در اختیار نهاد دولت قرار میگیرد، این نهاد از دیدگاه منافع خود به آنها نگاه میکند. اما وقتی مردم یک جامعه به حمایت از این آسیب دیدگان میپردازند، بسیار عمیقتر و کاملتر عمل میکنند. چون مردم در متن این آسیبها قرار دارند، آنها را خوب میشناسند و برای حمایت از افرادی که دچار بحران هستند انگیزههای قدرتمندی دارند.
یکی از راهکارهای حمایت از آسیب دیدگان اجتماعی، سازمانها و تشکلهای غیردولتی است. این سازمانها که در تمامی جوامع ریشهدارند در عصر کنونی کارکردهای مختلف و مؤثری پیداکرده و نقش مهمی در حیات جوامع ایفا میکنند. سازمانهای غیردولتی با تأثیرگذاری در وضع و اجرای سیاستهای اجتماعی، در نقشهای مختلفی مثل مشاور دولت، منتقد دولت و گاه حتی بهعنوان بازوی اجرایی سیاستهای اجتماعی دولتها فعالیت دارند. این سازمانها با ویژگیهای منحصربهفردی که دارند، امروزه به نماد حکومت مردم تبدیلشدهاند و به نظر میرسد در هر جامعهای که این سازمانها فعالتر و گستردهتر عمل میکنند، آرمان حکومت مردم بر مردم دستیافتنیتر است.
آموزش مهارتهای چندگانه زندگی راهی برای پیشگیری از ورود به آسیبهای اجتماعی
در این مقاله آسیب های اجتماعی را تعریف کرده و گونههای متفاوت آن را نام برده و عوامل ایجاد این دست آسیبهای را شرح دادیم. آسیبهای اجتماعی برخی از نابسامانیها و ناهنجاریهای رفتاری است که در بینظمیها، کژ کارکردیها و پیامد نامطلوب اجتماعی، ریشه دارد. عوامل بسیاری مانند فقر، تورم، بی عدالتی، نبود آموزش و تربیت خانواده، میتواند بر بروز آسیبهای اجتماعی اثرگذار باشد.
یکی از راهکارهای پیشگیری از بروز و گسترش آسیبهای اجتماعی، آموزش مهارتهای چندگانه فردی و اجتماعی به افراد جامعه است. شما میتوانید برای یادگیری این دست از مهارتها با مجموعههای فعالی مانند سینرژی ارتباط بگیرید.
مجموعه سینرژی با مدیریت مهندس حسین قریب گرکانی با استفاده از سه ابزار تلفیقی کوچینگ، منتورینگ و ذهن آگاهی به ارائه خدمات مشاورهای آموزشی میپردازد. استراتژی و هدف مجموعه سینرژی، آگاهسازی جمعی و تولید محتوایی درست و استاندارد در زمینه توسعه فردی و سبک زندگی عموم مردم جامعه است. شما میتوانید از خدمات آموزشی سینرژی در جهت توسعه زندگی و کسب و کار خود استفاده کنید.
برای دریافت مشاوره آنلاین و حضوری و ثبت نام در دورههای باشگاه و مدرسه سینرژی از طریق راههای ارتباطی زیر با کارشناسان مجموعه ارتباط برقرار کنید:
- شماره تلفن: 09909777798
- ارسال پیام به تلگرام 09909777798 با آی دی @Synergyscchool
- پیج اینستاگرام سینرژی با آدرس: @30nergy.school
- گروه تلگرامی باشگاه سینرژی با آدرس:club
تیم پشتیبانی مجموعه سینرژی از ساعت 8 صبح تا 5 بعداز ظهر پاسخگوی شما کاربران هستند.
